ОРНЫҚТЫ ДАМУ ТУРАЛЫ ЕСЕП 2023

ESG тәуекелдерін басқару

Компанияда бизнесті жүргізудің және Компанияны басқарудың негізгі үдерістеріне интеграцияланған және ҚМГ құнының өсуі, оның табыстылығы мен тәуекелдері арасындағы оңтайлы теңгерімге қол жеткізуге бағытталған тәуекелдерді басқарудың корпоративтік жүйесі (ТБКЖ) енгізілді және тиімді жұмыс істейді. Компаниядағы тәуекелдерді басқару стратегиялық және операциялық мақсаттарға қол жеткізуге әсер ететін қауіпті оқиғаларды болдырмауға және олардың пайда болу әсерін шектеуге мүмкіндік береді. 

ТБКЖ ҚМГ корпоративтік басқару жүйесінің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады, оның барлық басқару деңгейлерінде тәуекелдерді басқарудың тік процесі құрылған және барлық елеулі тәуекелдерді уақтылы сәйкестендіруге, бағалауға және мониторингілеуге, сондай-ақ тәуекелдер деңгейін төмендету бойынша уақтылы және барабар шаралар қабылдауға бағытталған. 

Директорлар кеңесі Директорлар кеңесінің Аудит жөніндегі комитетінің қолдауымен Компанияның стратегиялық мақсаттарына сәйкестік кепілдігін, Компанияның негізгі тәуекелдерін уақтылы сәйкестендіруді, оларды бағалау мен басқару әдістерін қамтамасыз ету үшін тәуекелдерді басқаруды дамытудың негізгі векторын айқындайды, сондай-ақ тәуекелдерді басқару жүйесінің тиімділігі жөніндегі есептерді қарайды.

Басқарма ТБКЖ ұйымдастыру мен оның тиімді жұмыс істеуіне, Қорға, Аудит жөніндегі комитетке және Директорлар кеңесіне тәуекелдер бойынша тоқсан сайынғы есептерді уақтылы ұсынуға, ТБКЖ саясатының іске асырылуын қамтамасыз етуге, Компанияның тәуекелдерді басқару саласындағы ішкі нормативтік құжаттарды жетілдіруге және тәуекелдерді басқару бойынша қажетті шараларды қабылдауға жауапты болады. Басқарма жанынан Тәуекелдер жөніндегі комитет жұмыс істейді, ол тұрақты жұмыс істейтін консультативтік-кеңесші орган болып табылады және ҚМГ компаниялар тобының тәуекелдерді басқару мәселелерін алдын ала қарау және олар бойынша ҚМГ Басқармасына шешімдер қабылдау үшін ұсынымдар дайындау үшін құрылған. Комитет Компанияның тәуекелдерін және оларды басқару жөніндегі шаралардың тиімділігін, тәуекелдерді басқару жөніндегі әдіснамалық құжаттарды, тәуекелдерді басқару саясатын, рәсімдерін және құрылымын дамыту жөніндегі ұсыныстарды; тәуекелдерді басқарудың жаңа тәсілдерін, ТБКЖ жетілдіру жөніндегі жұмыс жоспарларын қарайды. 

ҚМГ-дағы үш қорғаныш желісінің тұжырымдамасына сәйкес бірінші қорғаныш желісі (бизнес-функциялар) – құрылымдық бөлімшелердің басшылары мен қызметкерлері – тәуекелдерді өз деңгейінде бағалауға және басқаруға, сондай-ақ ішкі бақылаудың тиімді жүйесін қамтамасыз етуге жауапты болады; екінші қорғаныш желісі (мониторинг функциялары) – құрылымдық бөлімшелердің басшылары мен қызметкерлері – тәуекелдерді басқарудың, ішкі бақылаудың, заңнаманың, ішкі құжаттардың сақталуының тиімді практикасын енгізуді қамтамасыз ету мен қадағалау және ҚМГ қызметкерлері тарапынан жосықсыз әрекеттер фактілерін тергеу; үшінші қорғаныш желісі (тәуелсіз функция) – Ішкі аудит қызметі – ҚМГ Директорлар кеңесі мен Басқармасына бірінші және екінші қорғаныш желілерінің басқару жүйелері мен жұмысының тиімділігі туралы растауды ұсынады. 

ҚМГ компаниялар тобының қызметіне тән басталуы жоспарланған мақсаттарға қол жеткізу және қойылған міндеттерді іске асыру қабілетіне теріс әсер етуі мүмкін тәуекелдерді/тәуекел факторларын сәйкестендіруді, оларды басқару жөніндегі іс-шаралар жоспарын бағалау мен әзірлеуді барлық басқару деңгейлерінде тәуекел/тәуекел факторларының иелері жүзеге асырады. 2023 жылы Компания тәуекелдердің шоғырландырылған тіркелімін, оның ішінде ҚМГ компаниялар тобының орнықты дамуына әсер ететін тәуекелдерді өзектендірді.

Негізгі ESG тәуекелдері және тәуекелдерді басқару және азайту үшін қабылданатын шаралар

Тренд (бір жыл ішінде)

Тәуекел мен ықтимал салдардың сипаттамасы

Тәуекелді азайту және тәуекелді басқару үшін қабылданатын шаралар

Экологиялық аспектілер

Климаттық қауіптер және төмен көміртекті даму 

Компания өз қызметінде энергияға ауысу мен климаттың өзгеруіне байланысты тәуекелдерге тап болады, олар мынадай қауіп факторларын қамтиды: 

  1. Энергия ауысуымен байланысты тәуекелдер (көміртегі бірліктерін сатудағы шектеулер, іс-шараларды іске асыруға қомақты шығындар, төмен көміртекті жобалардың төмен рентабельділігі, заңнамалық және рұқсат беру нормативтерінің болмауы, электр энергиясына тарифті арттыру).
  2. Климаттың өзгеруінің Компанияға физикалық әсері (қысқа мерзімді: су тасқыны, көшкін, сел, құрғақшылық, өрт, дауыл; жүйелі: ауаның қалыптан тыс жоғары температурасының ұзақ кезеңі, теңіз деңгейінің көтерілуі және жағалау ұңғымаларын су басу, Каспий теңізі деңгейінің төмендеуі).

Әсері:

Бұл тәуекелдер Компанияның қазба отындарының ірі өндірушісі және парниктік газдар эмитенті ретіндегі қызметіне шығындардың өсуі, кірістіліктің төмендеуі және одан әрі даму мүмкіндіктерін шектеу түрінде теріс әсер етуі мүмкін.

Жекелеген контрагент елдерде жаңартылатын көздерден энергия өндіру көлемінің өсуін күтуге болады, бұл Компания жеткізетін өнімді тұтынудың төмендеуіне әкелуі мүмкін.

Климаттың өзгеруіне және оның салдарына байланысты тәуекелді азайту шеңберінде ҚМГ компаниялар тобында мынадай іс-шаралар жүзеге асырылады және іске асырылған:

  1. 2023 жылы Еуропалық Қайта құру және даму банкінің қолдауымен климат саласындағы корпоративтік басқаруды жетілдіру жөніндегі іс-қимыл жоспары әзірленді (TCFD ұсынымдарына сәйкес);
  2. Baker Hughes-пен көміртекті ұстау және сақтау (CCUS) туралы өзара түсіністік туралы келісімге қол қойылды;
  3. Күн электр станцияларын салу жобасы бойынша «Самұрық- Энерго» АҚ-мен Ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды;
  4. Ішкі көміртекке баға белгілеудің жаңартылған бағдарламасы бекітілді;
  5. Жасыл жобаларға инвестициялар жөніндегі корпоративтік стандарттың жобасы дайындалды;
  6. Корпоративтік мүдделерді ескере отырып, төмен көміртекті даму, энергия тиімділігі және энергия үнемдеу, ЖЭК және баламалы энергетика саласындағы заңнамалық базаны жетілдіру жөніндегі жұмыс топтарына қатысу;
  7. CO2 ұстау, пайдалану және сақтаудың «толық тізбегін» құру бойынша пилоттық жобаны іске асыру әлеуетін бағалау (2-кезең);
  8. Орман-климаттық жоба іске асырылуда. Stantec компаниясы мердігер болып айқындалды; 
  9. Компанияның парниктік газдар шығарындыларының мониторингі мен есептілігі жөніндегі әдістемеге имплементациялау мақсатында Парниктік газдар шығарындыларын түгендеу әдістемесі (3-қамту) әзірленді;
  10. «Орталық Азия энергетикасы» жобасын іске асыратын Tetra Tech Inc корпорациясымен меморандум жасалды. (Компания объектілеріндегі метан шығарындыларының көздерін түгендеу және шығарындылар көлемін азайту мақсатында).
  11. ҚМГ мұнай-газ компаниялары арасында метан шығарындылары бойынша есептілік бойынша OGMP 2.0 (Мұнай-газ метаны бойынша әріптестік) бастамасына қосылды.

Экологияға теріс әсер ету қаупі

Компанияның қоршаған ортаға қолайсыз экологиялық әсер ету қаупіне және экологиялық заңнама талаптарын сақтамағаны үшін міндеттемелерді қатаңдату қаупіне ұшырау мүмкіндігі бар.

Әсері:

Экологиялық тәуекелдің іске асуы айыппұлдар, нормативтен тыс төлемдер, қоршаған ортаны қалпына келтіру шығындары түріндегі қаржылық шығындарға, сондай-ақ заңды жауапкершілікке және әлеуметтік-экологиялық шиеленісті арттыруға әкелуі мүмкін.

Қоршаған ортаны қорғау саласында Компания үшін басым бағыттар мыналар болып табылады: 

  • атмосфералық ауаға шығарындыларды басқару және шикі газды алаулатып жағуды азайту; 
  • су ресурстарын басқару;
  • өндіріс қалдықтарын басқару; 
  • жерді қалпына келтіру; 
  • энергия тиімділігін арттыру.

Қоршаған ортаға қолайсыз экологиялық әсер ету қаупін азайту үшін Компания мыналарды жүзеге асырады: 

  • жобаларды басқаруға және экологиялық көрсеткіштерді жақсарту үшін тәуекелге бағытталған тәсілге негізделген маңызды экологиялық аспектілерді алдын ала басқару;
  • экологиялық мәселелер бойынша мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жасау; 
  • ЕТҰ қалдықтарын кәдеге жарату және өңдеу мақсатында уәкілетті органмен қол қойылған қоршаған ортаны қорғау саласындағы ынтымақтастық туралы меморандумды іске асыру;
  • жиналған қалдықтарды түгендеу және ластанған жерлерді қалпына келтіру жобаларын мониторингілеу;
  • корпоративтік экологиялық бағытты толыққанды дамыту, сондай-ақ Компанияның жасыл экономика қағидаттарына бейілділігін қамтамасыз ету;
  • ЕТҰ-ға ең үздік қолжетімді технологияларды (ҮДТ) және экологиялық мониторингтің автоматтандырылған ақпараттық жүйесін (АМЖ) енгізу бойынша жұмыс жүргізілуде.

Теңіз операцияларын жүргізу кезіндегі мұнайдың төгілу қаупі

Технологиялық режимнің бұзылуы, құбырлардағы авариялар, өндірістік және технологиялық жабдықтардың штаттан тыс жұмысы, барлау және бағалау ұңғымаларын бұрғылау кезіндегі газ-мұнай көріністері, сондай-ақ Каспий теңізі экожүйесінің тұйықталуы, таяз су, кен орнындағы қалыптан тыс жоғары қабат қысымы, күкіртсутегінің жоғары болуы және жер бетінің маусымдық қатуы мұнай төгілуіне әкелуі мүмкін.

Әсері:

Бұл факторлар қоршаған ортаға айтарлықтай зиян келтіруі, өндіріс процесін тоқтатуы және авариялар мен авариялардың салдарын жоюға арналған қаржылық шығындарға әкелуі мүмкін.

Мұнай төгілу қаупін азайту мақсатында Компания мынадай іс-шараларды жүргізеді:

  1. Технологиялық режимдердің сақталуын тұрақты бақылау және мониторинг. 
  2. Өндірістік және технологиялық жабдықтар мен құбырлардың жұмыс істеуін тұрақты бақылау. Жоспарлы-алдын алу жөндеулерін және техникалық қызмет көрсетуді уақтылы жүргізу. 
  3. Мұнайдың авариялық төгілуін жоюға дайындық, ҚР ТЖ министрлігімен бірлесіп 1, 2 және 3-деңгейдегі оқу-жаттығуларды оқыту және өткізу. 
  4. Төгілуге ден қоюдың Солтүстік Каспий экологиялық базасының тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету. 
  5. Жойылған ұңғымалардың жай-күйіне мониторинг жүргізу. 
  6. Тиісті ұсынымдармен және түзетулер енгізе отырып, жоспарлы-алдын алу іс-шараларын қарау жөніндегі КҚ ӨБК комитеттеріне, жұмыс топтарына қатысу.

Өндірістік объектілердегі авариялық жағдайлардың, техногендік апаттардың қаупі 

Компанияның өндірістік қызметінің әлеуетті қаупі бар. Авариялық және штаттан тыс жағдайлар, өндірістік объектілердегі техногендік апаттар нәтижесінде мүлікке, үшінші тұлғаларға және қоршаған ортаға зиян келтіру қаупі бар.

Есепті кезеңде «Ембімұнайгаз» АҚ Мұнай-газ өндіру басқармасында апат тіркелді: 2023 жылғы 16 қарашада бұрғылау процесінде ұңғымадан өзек алу кезінде газ-мұнай-су белгілері (ГМСБ) орын алды. Зардап шеккендер жоқ.

Әсері:

Өндірістегі апаттар мынадай салдарға әкелуі мүмкін:

  1. Қызметкерлердің жарақаттары мен өлімі
  2. Жабдықтардың, ғимараттар мен құрылыстардың ішінара немесе толық бұзылуы
  3. Қоршаған ортаға әсерді жоюға, өртті сөндіруге, өндірісті қалпына келтіруге арналған шығыстар
  4. Қоршаған ортаға нормативтен тыс әсері үшін айыппұлдар төлеу.

Ұңғымаларды бұрғылау жұмыстарын жүргізу кезінде оқыс оқиғаларды болдырмау мақсатында мынадай алдын алу шаралары қабылданады:

  • геологиялық сипаттамаларды нақтылау бойынша зерттеулер;
  • бұрғылау ерітіндісін тұтыну параметрлерін, бұрғылау ерітіндісіндегі газ концентрациясының көрсеткіштерін және технологиялық процесті бақылау;
  • ұңғымалардың құрылысын авторлық қадағалау мамандарының бұрғылау ерітіндісін дайындаудың рецептурасы мен әдістемесін міндетті бақылау;
  • ГМСБ ерте анықтау үшін тікелей және жанама белгілерді бақылау;
  • Түсіру-көтеру операцияларын жүргізу процесінде толтырылатын (ығыстырылатын) бұрғылау ерітіндісі көлемдерінің көтерілетін (түсірілетін) бұрғылау құбырларының көлеміне сәйкестігін тексеру.

Өндірістік тәуекелдерді азайту мақсатында Компания:

  • нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді уақтылы жүргізуді қамтамасыз етеді; 
  • ықтимал қауіпті факторларды уақтылы диагностикалау және анықтау, сондай-ақ өндірістік объектілердің өнеркәсіптік қауіпсіздігіне сараптама жүргізу; 
  • Қызмет мерзімі өткен жабдықтардың өнеркәсіптік қауіпсіздігіне сараптама жүргізу жөніндегі іс-шаралардың орындалуын бақылау; 
  • жабдықтарды (техникалық құрылғыларды) қауіпсіз пайдалану бойынша нұсқама жүргізеді; 
  • Біліктілік куәліктерін бере отырып, қауіпсіз пайдаланудың техникалық регламентінің талаптарын білуін тексереді (рұқсат береді).

Жыл сайын сақтандыру жағдайының басталуы нәтижесінде мүлікті залалдан (кездейсоқ жойылу, жоғалту немесе бүліну қаупінен) ерікті сақтандыру шарттары жасалады.

Әлеуметтік аспект

Өндірістік жарақат алу қаупі

Қызметкерлердің еңбекті қорғау саласында белгіленген ережелерді сақтамауы, өндірістік тәртіпті бұзу қызметкерлердің өміріне қауіп төндірудің және денсаулығына зиян келтірудің көзі болып табылады.

2023 жылдың қорытындысы бойынша ҚМГ компаниялар тобының 29 қызметкері зардап шекті, 2022 жылмен салыстырғанда 19 %-ға төмендеу байқалады.

2023 жылы мердігер ұйымдардың қатысуымен еңбек ету қабілетінен айыратын жазатайым оқиғалардың ұлғаюына байланысты ӨҚ, ЕҚОҚ саласындағы тәуекелдерді азайтуға бағытталған мердігер ұйымдармен өзара іс-қимыл процестерін жақсарту бойынша шаралар қабылдануда.

Әсері:

Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелерін бұзу денсаулыққа зиян келтіруге, сондай-ақ өндірістің бұзылуына, қаржылық шығындарға және Компанияның іскерлік беделіне нұқсан келтіруге әкелуі мүмкін.

Қосымша ақпарат – «Денсаулық сақтау, өнеркәсіптік қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау» бөлімінде.

Өндірістегі жазатайым оқиғаларды болдырмау мақсатында Компания мыналарды қамтамасыз ететін ұйымдастыру-техникалық іс-шараларды жүргізеді: 

  • жұмыстарды қауіпсіз жүргізу, өндірістік жарақаттанудың және кәсіптік аурулардың алдын алу; 
  • оқытуды және білімді тексеруді уақтылы жүргізу; 
  • еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы ішкі бақылау; 
  • еңбекті механикаландырудың жаңа технологиялары мен құралдарын енгізу; 
  • өндірістік объектілердің өнеркәсіптік қауіпсіздік деңгейін арттыру; 
  • «Қорғау» картасын және жұмыс істеу мен жүргізу мінез-құлқын бақылау карталарын пайдалану арқылы Near Miss салдарсыз оқиғалар бойынша есеп беру бағдарламасы іске асырылуда. 
  • ЕТҰ-да Жұмыс қауіпсіздігі бойынша мінез-құлықты бақылау бағдарламасын және Жүргізу қауіпсіздігі бойынша мінез-құлықты бақылау бағдарламасын іске асыру бойынша жұмыс жалғасуда; 
  • бірқатар ЕТҰ-да өндірістік қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласында кешенді тексерулер жүргізілді.

Пандемия қаупі

Жаңа вирустардың/штамдардың пайда болуы жұмысшылардың денсаулығына қауіп төндіреді. Қазақстан Республикасында коронавирустық инфекциямен (КВИ) сырқаттанушылық бойынша эпидемиологиялық жағдай салыстырмалы түрде қолайлы, ауруға шалдығушылық деңгейі төмендегені байқалды. 2023 жылдың мамырында Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы COVID-19 үшін «Халықаралық маңызы бар денсаулық сақтау саласындағы төтенше жағдай» мәртебесін алып тастады. Алайда, бұл вирус қауіп төндірмейді дегенді білдірмейді.

Әсері:

  1. ҚМГ компаниялар тобында ауру жұқтырудың таралуы және байланыста болған тұлғалар санының ұлғаюы.
  2. Наразылық, жұмысқа барудан бас тарту, жалған ақпарат, дүрбелең және наразылық сезімдері, ксенофобия.
  3. Денсаулыққа зиян, уақытша еңбекке жарамсыздық, өлім, өтемақы төлеу.
  4. Білікті операциялық персоналдың және инженерлік-техникалық қызметкерлердің болмауы немесе жетіспеушілігі (еңбек өнімділігінің төмендеуі).
  5. Жұқтырған және байланысқан адамдарды мәжбүрлеп оқшаулау және ауруханаға жатқызу, мемлекеттік органдар тарапынан шектеу шаралары (карантинге жабу).

Ағымдағы эпидемиологиялық жағдайға және нақты өңірдегі эпидемиологиялық тәуекел аймағына байланысты корпоративтік орталық пен ЕТҰ-да бас мемлекеттік санитариялық дәрігерлердің қолданыстағы қаулыларының талаптары мен ұсынымдары орындалады.

Жаңа штамдардың таралуына байланысты жағдай нашарлаған жағдайда, ҚМГ және оның ЕТҰ қызметінің әзірлігі мен үздіксіздігін қамтамасыз ету үшін бекітілген алгоритмдерге сәйкес іс-шаралар кешені іске асырылуда.

Терроризм қаупі

м

Әсері:

Компания – Компания активтеріне қатысты террористік актілер мен басқа да қылмыстық әсерлер жасау ықтималдығы бар бірқатар елде қызмет атқарады. Есепті кезеңде ҚМГ компаниялар тобында осы тәуекелдің іске асу фактілері анықталған жоқ.

Компанияда алдын алу шараларының кешені іске асырылады, оның ішінде: 

  • техникалық қауіпсіздік құралдарының, хабарлау жүйелерінің жай-күйін, эвакуациялау схемаларының өзектілігін, шығу жолдарының және эвакуациялау жолдарының ағымдағы жай-күйін тексеру; 
  • күзет және сервистік қызмет қызметкерлерін объектілердің терроризмге қарсы қорғалуы және төтенше жағдайлар туындаған кезде жеке қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелері бойынша оқыту. 
  • ЕТҰ объектілерінің физикалық қауіпсіздігі және терроризмге қарсы қорғалуы тұрғысынан тексеру. 
  • объектілерді терроризмге қарсы қорғауды және дене қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша құқық қорғау және арнайы органдармен өзара іс-қимыл; 
  • ҚМГ объектілерінде жұмысқа жіберілген мердігерлік ұйымдардың қызметкерлеріне қатысты тексеру іс-шараларын жүзеге асыру. 
  • объектілерде штаттан тыс жағдайлар туындаған кезде күзет персоналының, сервистік және техникалық бөлімшелердің іс-әрекеттері бойынша оқу-жаттығу сабақтарын өткізу; 
  • видеобақылау жүйелеріне, интеграцияланған қауіпсіздік жүйесіне, кіруді бақылау мен басқару жүйесіне және шлагбаумдарға қызмет көрсетудің регламенттік жұмыстарына қызмет көрсету бойынша бақылауды қамтамасыз ету;
  • әртүрлі ТЖ туындаған жағдайдағы іс-әрекеттер бойынша күзет қызметкерлерінің білімін тексеру; 
  • өткізу және объектішілік режимді ұйымдастыру бойынша әзірленген регламенттерді өзекті күйде ұстау; 
  • терроризмге қарсы іс-қимыл саласындағы заңнаманың талаптарына сәйкес террористік тұрғыдан осал объектілерге паспорттау жүргізу.

Қатысу аймақтарындағы әлеуметтік жағдай

Компанияда рұқсат етілмеген ереуілдер қаупі бар.

Әсері: 

Компанияның беделіне теріс әсер, өндірістік қызметтің бұзылуына және операциялық шығындардың жоғарылауына, сондай-ақ күрделі шығындар мен жобалар кестесіне әсер. Шикізат тауарларына бағаның өсуі, ел ішіндегі инфляцияның неғұрлым жоғары деңгейі немесе теңгенің әлсіреуі еңбекақы мөлшерінің өзгеруіне қатысты келіссөздерге әсер етуі мүмкін. 

2023 жылы мердігерлік ұйымдардың қызметкерлері мен ЕТҰ-ның кейбір қызметкерлері арасында бірқатар рұқсат етілмеген ереуілдер болды. Кәсіподақ комитеттерінің жетекшілерімен келіссөздер және еңбек ұжымдарымен кездесулер, сондай-ақ Компания қызметкерлері мен мердігерлер арасындағы жалақы алшақтығын азайту шаралары жүргізілді. 

2023 жылдың қорытындысы бойынша Маңғыстау облысы бойынша ҚМГ ЕТҰ мен олардың мердігерлік ұйымдарында ереуілдер саны 59 %-ға төмендеді (2023 жылы 9 ереуіл болды, ал 2022 жылы – 22)

Әлеуметтік тәуекелдерді төмендету үшін Компанияда мынадай іс-шаралар жүзеге асырылады:

  1. Маңғыстау облысы бойынша әлеуметтік-еңбек жанжалдарын уақтылы реттеу үшін Ақтау қаласындағы ҚМГ өкілдігі жұмыс істейді. ҚМГ Маңғыстау облысы Жаңаөзен қаласының проблемалық мәселелерін шешу бойынша ведомствоаралық штабтың жұмысына қатысады.
  2. ҚМГ кәсіпорындары мен олардың мердігерлік ұйымдарындағы әлеуметтік ахуалды үздіксіз бақылау ұйымдастырылды. Наразылық акцияларын реттеу жөніндегі әзірленген іс-қимыл алгоритмі шеңберінде уәкілетті мемлекеттік органдармен бірлесіп бірыңғай ұстаным әзірленді. Ықтимал жанжалдардың алдын алу және әлеуметтік жағдайды жақсарту мақсатында ҚМГ ЕТҰ мердігерлік ұйымдарында өндірістік қатынастар (Industrial Relations) бағыты бойынша тұрақты бақылау ұйымдастырылған.
  3. ЕТҰ жұмыскерлердің еңбек және демалыс жағдайларын жақсарту, іске асыру кезеңі 2023–2027 жылдарға арналған жол карталарын әзірледі, ол әлеуметтік-тұрмыстық инфрақұрылым объектілерін салуды және қолданыстағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне күрделі жөндеу жүргізуді қамтиды. 2023 жылы корпоративтік орталық барлық ЕТҰ үшін SRS жақсарту жөніндегі жоспардың бірыңғай нысанын әзірледі (Samruk Research Services), сондай-ақ ЕТҰ-ға бару практикасы және тұрақтылық деңгейін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарларын әзірлеуге жәрдемдесу енгізілді. Ағымдағы жылы «ПКОП» ЖШС ӘӨКО-мен бірлесіп тереңдетілген әлеуметтанулық зерттеулер жүргізді. 2023 жылдың қорытындысы бойынша SRS индексі 75 %-ды құрады.
  4. ҚМГ тобында Ішкі коммуникациялардың бірыңғай жүйесі (Регламент) жұмыс істейді. Барлық кәсіпорындарда басшылықтың еңбек ұжымымен әлеуметтік, тұрмыстық, өндірістік мәселелерді талқылауға және шешімдердің нұсқаларын бірлесіп әзірлеу үшін міндетті жоспарлы кездесулері өткізіледі. 2023 жылы ҚМГ ЕТҰ-ның 14 000 қызметкерін қамтумен 101 есептік кездесу өткізілді, онда қызметкерлер 500-ден астам сұрақ қойды, барлығы бойынша түсініктемелер берілді.
  5. ҚМГ Маңғыстау облысындағы жұмыссыздықты төмендетуге белсенді жәрдемдеседі. 2023 жылдың басынан бастап ҚМГ өкілдігін тікелей үйлестіру кезінде Маңғыстау облысының әкімдігімен бірлесіп ЕТҰ мен ҚМГ мердігерлік ұйымдарына 2 216 адам жұмысқа орналастырылды. Сондай-ақ ҚМГ мен Abu-Dhabi Ports Group (ADP) компаниясы қол қойған келісім шеңберінде облыс тұрғындары арасында ADP-де бос лауазымдарға орналасуға конкурс басталды.
  6. Еңбек ұжымдарын шоғырландыру, командалық рухты және саламатты психологиялық атмосфераны қалыптастыру мақсатында корпоративтік мәдениетті дамыту үшін үнемі түрлі іс-шаралар өткізіледі (ҚМГ барлық ЕТҰ қатысуымен ҚМГ спартакиадасы, «Үздік маман» кәсіби шеберлік конкурсы).
  7. Жаңаөзен қаласы жастарының білім деңгейін арттыру үшін еліміздің үздік мамандандырылған мектеп-интернаттары мен колледждерінде оқушыларды оқытуды қаржыландыру бағдарламасы іске қосылды. Бағдарлама жыл сайын орта есеппен 1300 оқушыны оқытуға арналған.

Корпоративтік басқару аспектілері

Комплаенс-тәуекелдер

Жеке пайда мен мүліктік мүдделерді, оның ішінде оларды үшінші тұлғалар үшін алуға бағытталған сыбайлас жемқорлық сипатындағы қасақана іс-әрекеттер. Сыбайлас жемқорлық әрекеттерінің кез келген фактілері қаржылық залалдың мөлшеріне қарамастан Компания қызметіне мүлдем жат әрекет болып табылады.

Әсері:

Қаржылық шығындар, беделге нұқсан.

Компания ішкі бақылау жүйелерін енгізу және күшейту, үшінші тұлғалар тарапынан да, Компания қызметкерлері тарапынан да заңсыз және жосықсыз әрекеттердің алдын алудың бірыңғай саясатын белгілеу, қызметкерлер тарапынан құқыққа қайшы және жосықсыз әрекеттер жасау фактілері бойынша ішкі тергеулер жүргізу тәртібін белгілеу жөнінде дәйекті жұмыс жүргізеді. Компанияда жетекші әлемдік тәжірибелер, сондай-ақ мыналар бойынша міндеттемелер ескеріле отырып, саясаттар мен стандарттар қолданылады: 

  • ішкі және комплаенс-бақылау жүйелерін жетілдіру және күшейту, есепті кезеңде ҚМГ-да тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізу қағидаларына бір көзден алу тәсілімен сатып алу үшін негіздемелерді қолданудың негізділігі бөлігінде толықтырулар енгізілді; 
  • сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг жүргізу; 
  • сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне талдау жүргізу; 
  • сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру, қызметкерлер арасында ықтимал бұзушылықтар мен шаралар туралы профилактикалық іс-шаралар мен түсіндіру жұмыстарын жүргізу; 
  • шешім қабылдау рәсімдерінің есептілігі мен ашықтығын қамтамасыз ететін ұйымдық-құқықтық тетіктерді белгілеу; 
  •  іскерлік әдеп нормаларын қабылдау және сақтау; 
  • сыбайлас жемқорлыққа қарсы тақырыпта семинарлар мен тренингтер ұйымдастыру; 
  • сыбайлас жемқорлық факторларын анықтауға арналған ішкі құжаттардың жобаларын сараптау; 
  • мүдделер қақтығысының алдын алу;
  • контрагенттердің және СЕО-1, СЕО-2 деңгейлеріндегі лауазымдарға кандидаттардың сенімділігі тұрғысынан тексерулер жүргізу; 
  • инсайдерлер тізімін жасау және инсайдерлерге шектеулер, міндеттемелер және жауапкершілік туралы хабарламалар жіберу; 
  • Директорлар кеңесіне есеп бере отырып, жедел желіге келіп түскен өтініштерді өңдеу.

Sustainalytics агенттігі «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ экология, әлеуметтік саясат және корпоративтік басқару (ESG) саласындағы қызметінің тиімділігіне жыл сайынғы кешенді зерттеу жүргізді.

ҚМГ ESG-тәуекелдерін басқаруды Рейтингтік агенттік 32,3 балл деңгейінде бағалады, бұрын рейтинг 28,5 балды құраған болатын.

Салыстырмалы рейтингте ҚМГ 18-ші орыннан Sustainalytics агенттігі бағалаған 315 әлемдік мұнай-газ компаниясы арасында 40-шы орынға көшті. 

Сарапшылардың пікірінше, ESG-тәуекелдерге ұшырау рейтингінің жоғары мәні сала бойынша орташа мәндерге, яғни мұнай-газ саласына тән тәуекелдерге сәйкес келеді. Алынған бағалау Компанияның шығарындылар мен қалдықтар көлеміне, өндірістік қауіпсіздік көрсеткіштеріне және корпоративтік басқару мәселелеріне қатысты ESG тәуекелдерін көрсетеді. 

Бұл ретте ҚМГ сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша тәуекелдерді басқару бойынша оң сараптамалық баға алды, адами капитал мәселелері бойынша тәуекелдерді басқару деңгейін арттырды, сондай-ақ ресурстарды пайдалану, биоәртүрлілік және іскерлік әдеп мәселелері бойынша тәуекелдерді басқарудың тұрақты деңгейін сақтап қалды.

ҚМГ ESG-аспектілері бойынша шаралар мен жұмыстарды күшейтудің маңыздылығын түсінеді. ҚМГ үшін негізгі ESG-сын-қатерлер – шығарындыларды, қалдықтарды азайту, төмен көміртекті даму бағдарламасын іске асыруды жалғастыру, еңбекті қорғау мен қызметкерлердің қауіпсіздігіне қатысты жұмысты күшейту, сондай-ақ озық халықаралық тәжірибелер деңгейінде корпоративтік басқару жүйесін қолдау болып табылады.

Sustainalytics компанияларға ESG рейтингін беру кезінде олардың экология, әлеуметтік жауапкершілік және басқару тәуекелдерін және бәсекелестермен салыстырғанда осы тәуекелдерді басқару мүмкіндігін бағалайды. Sustainalytics рейтингі туралы толық ақпаратты мына сілтеме арқылы алуға болады:

https://www.sustainalytics.com/esg-rating/national-company-kazmunaygas-jsc/1028382256.

«Sustainalytics» халықаралық рейтингтік агенттігі (Амстердам, Нидерланды)

Sustainalytics компаниясы ы – бұл экологиялық, әлеуметтік және корпоративтік басқару саласындағы жетекші тәуелсіз зерттеу компаниясы, бүкіл әлемдегі инвесторларға жауапты инвестициялық стратегияларды әзірлеуге және енгізуге көмектесетін рейтингтік және аналитикалық компания.

Анықтама ретінде:

ESG-рейтинг (Environmental, Social and Governance) – бизнестің экологиялық және әлеуметтік тәуекелдерін, сондай-ақ компаниядағы корпоративтік басқару тәуекелдерін бағалау.

ESG рейтингі инвестициялық шешімдер қабылдау кезінде инвесторлар үшін стратегиялық құрал болып табылады және компанияның ұзақ мерзімді орнықтылығын айқындау үшін тәуекелдер мен мүмкіндіктерді анықтауға көмектеседі.